Tuesday, April 25, 2023

नेपालभाषा साहित्य ३१४ २०७९ वःगु न्ह्यसःया लिसँ

२. विक्रम चरित्र नाटकय् विक्रमादित्य व लक्ष्मीया प्रसंग गुकथं वःगु दु । 



विक्रम चरित्र बाखंया कथासार  विक्रम चरित प्याखंया च्वमिं जुजु भूपतीन्द्र मल्ल (प्राचिन कथा बस्तुया आधारय् च्वयातःगु) लक्ष्मी व सरश्वती प्रादुर्भाव जुया इपि निम्हे सु तःध धका ल्वापु ज्वीवं विष्णुयाके न्यनी । बिष्णु इपि निम्हं वरावर । उकिं बिष्णु थ्वया इन्साफ यायत न्याय निसाफ याय साह्म बिक्रमादित्य जुजुया थाय वनेगु सल्लाह विइ ।  अले इपि निम्हं उज्जैन देशया जुजु बिकमादित्यया थासे बना लक्ष्मी व सरश्वती न्याय फ्वं वनी । बिकमादित्य जुजु नं लक्ष्मी स्वया सरश्वती हे तधं धका न्याय इन्साफ याइ । थुकथं इन्साफ याय् वं जुजुया जीवन संघर्ष जाल ।  वयात लक्ष्मी अनेक दुःख कष्ट बिल । महारोगी तक्कं याना बिल । तर जुजु लक्ष्मी याना जूगु धका सीका सह हे याना च्वन । व राज्य तोता जंगलय् च्वं वनी ।  

थुबले थन बिकमादित्य जुजुयात आनन्दपुर देशया जुज चन्द्रकेतुया म्ह्याय् मय्जु अनङ्ग मञ्जरी मतिना याइ । अले इहिपा नं ज्वी । थुकथं महारोगी भाःत ल्यःह्म धका चन्द्रकेतु जजु थः म्ह्याय अनङ्ग मञ्जरी यात पितिना हइ, दुकाइ मखु । अय्सां इपिं अनाथ मण्डलय च्वना ह्नि छयाना च्वनी । छन्हु व जंगलय चन्द्रकेतु जुजुपि शिकार म्हितः वइ । यक्को शिकार याइ ।  जुजु बिक्रमादित्य थःगु मन्त्रया बलं शिकार याना ह.पि फुक्क चल्ला तय्गु न्हायप छपाछपा मदयका बिइ । अले थः कलायात चल्ला छह्म पवंके छवइ । बिया नं हइ तर व चल्लाया छपा दै मखु । उकिं थज्याझ अङ्ग हीनम्ह मयो धका लित तय्के छवइ । मेम्ह बिइ धका मातुमालिइबले निपां न्हायपं दुपि छह्महे लुइके फइ मखु । उकिं जुजु आश्चर्य चाइ ।  

थ्व सुयां मन्त्रया प्रभावं जूगु खः धका सिइका जुज व छु फ्वमे धाल ब बिइगु कबुल ल्हाइ।  विक्रमादित्य जुजु नं लक्ष्मीपूजाया दिनय् थ्व देशय् गनं मत च्याके भदु धैगु फ्वनी । चन्द्रकेतु जुजु नं थःगु राज्यय् थुकथं हे नायखि च्वयको । लक्ष्मीपूजाया दिनय् लक्ष्मी वइबले गनं नं मत खनी मखु । स्यूसें च्वना च्वनी । तर बिकमादित्यया अनाथ मण्डलय जक पाल्चा च्याका तःगु दै ।  लक्ष्मी जक पिलिपिलि पाल्चा मत छप्वाः च्याका च्वंम बिक्रमादित्यया अनाथ मण्डलय् वया खापा सका ध्वनी । 

जुजु थज्यागु अनाथ मण्डलय् वइह्म सु ! जि क्याः खापानं चायके मफु धायवं लक्ष्मी छं फुक्क अङ्ग पुरे ज्वी धुंकल धका धया हइ । अले खापा चायका लक्ष्मीया पूजा याइ । अनं लक्ष्मी स्वर्गय् थहां वनी। जुजुपि उज्जैन देवय लिहां बनी। थुकथं थ्व प्याखनय् बिभिन्न बाखं हना दय्का तःगु छगू बांलाःगु, हिसिद्गु, प्याखं खः । बिक्रम चरित प्याखं सफुति मल्लकालीन नेपालभाषा साहित्ययागु उन्नति व बिकास कमयात बांलाक प्रतिनिधित्व याना क्यगु दु । नेपाःयागु संस्कृति व नेपा—(मितय्गु सांस्कृतिक जीवनय् अतिंक मूवंगु  प्याखं खः । थुकि मनूतय्सं नखःया रुपय् न्याय्कावयाच्वंगु च्वंगु लक्ष्मी पूजाया उत्पति व महिमा थ्व सपूmया नुगःया जुयाच्वंगु दु । उकिं थ्व सपूmयागु सांस्कृतिक विशेषताया मू उच्च जू ।

No comments:

Post a Comment