Sunday, April 6, 2025

सुकुन्दा साहित्य पालापाखें महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीया ८६ क्वःगु जन्मजयन्ती हन

  

सक्वय् महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीया पुर्न कद  झ्वाता पलिस्था  व हुलाक टिकट पिथनेमाः  कजि रिदेन महर्जन

काठमाडौं। रत्न राज्य लक्ष्मी क्याम्पसया सुकुन्दा साहित्य पालापाखें महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीया ८६ क्वःगु जन्मजयन्ती हंगु दु  ।

थौंसिबे निदँ न्ह्यनिसें  मदिक्क हनेगु झ्वलय् वंगु बिहिबाः महाकविया बुँदि हनेगु झ्वलय् चैत्र १५ गते तीन कुने आन्दोलनय् ज्यान गुमेयानादीपिं स्थानीय नेवाः समुदाय निम्ह सपुतपिं सबिन महर्जन व पत्रकार सुरेश रजकया  आकाझाकां मदुगुलिई सुखावति भुवनय् बासः लायेमा धकाःकामना यासें  छगू मिनेट मौन धारण याःगु खः । 



ज्याझ्वःया विशेष पाहां वल्र्ड नेवा अर्गनाइजेशनया संस्थापक नायः, साहित्यकार नापं मातृभाषा सेवी डा. बालगोपाल श्रेष्ठं महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशी छम्ह महान साहित्यकार जूगु खँ न्ह्यथनादिसें वय्कःया नेतृत्वय् सक्वय् थीथी साहित्यिक व  सांस्कृतिक ज्याझ्वःया ग्वसाः ग्वःगु खँ लुमंकादिसें वय्कलं थीथी साहित्यिक व सांस्कृतिक ज्याझ्वः याइगु व महाकवि  गिरिजा जोशीं रचना व वय्कलं दयेकादीगु जनता म्ये हाला चेतना थनेगु ज्यानादिगु लुमंकाःदिल । 

महाकाव्य निसेंकया आपालं कृति त्वःतादीम्ह महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीं ४९ दँया चीहाकःगु उमेरय् हे थ्व संसार त्वःताः वन धाःसां वय्कलं ७० स्वयां अप्वः साहित्यया कृति सिर्जना यानाः नेपालभाषा साहित्यया धुकू जायेकाः अमूल्य योगदान बियादीगु खँ कनादिल। वय्कः संसार त्वःता वने धुंकूसानं थः लगायत नेपालभाषा ख्यया आपालं साहित्यकारपिनिगु नितिं प्रेरणाया स्रोत जूगु  धयादिल ।

अथेहे विशेष पाहा रत्न राज्य लक्ष्मी क्याम्पसया नेपालभाषा स्यनामि योगेन्द्र राजकर्णिकारं महाकवि गिरिजा जोशीया साहित्य प्रगतीवादी, जीवनवादी दृष्टिकोण उत्पिडित वर्गयात शोषणया विरोधय् संघर्षया नितिं उत्प्रेरणा जूगु धकाः चर्चा यानाः दिल । अथेहे व उगु क्याम्पसयाहे मेम्ह विशेष पाहा स्यनामि श्रमिला सुवालं महाकवि गिरिजा जोशीया व्यक्तित्वयात कयाः चर्चा यानादीगु खः ।

रत्न राज्य लक्ष्मी क्याम्पसया पुलांम्ह ब्वनामि रूपा शाही, सुकुन्दा साहित्य पालाया कजि  रिदेन महर्जन व विशेष पाहां डा. बालगोपाल श्रेष्ठं महाकवि गिरिजा प्रसाद जोशीं च्वयादिगु जनताया सः, म्ये, चिनाख व ज्याझ्वःया सभानायो  प्रशान्त डंगोलं नेपाःया समाजय् खनाच्वंगु विसंगत व विकृतियात कयाः चिनाखं वाचन यानादिल । 

अथेहें ज्याझ्वलय् महाकवि गिरिजा प्रसादया जि ख्वयां छु याय् म्ये नेपालभाषाया म्य नेपालभाषाया संगित  ख्यलय् नांजाःम्ह म्ये हालामि तेजवती जोशी हालादिगु खः । 

  मातृभाषाया बारे जागरण ब्वलंकेगु नितिं नं जूगु उगु ज्याझ्वलय् मेम्ह विशेष पाहाँ यल नेपालभाषा सहजकर्ता  पुचः नायः पवित्रकुमार महर्जनं थुगु साहित्यिक ज्याझ्वलं थः प्रभावित जूगुलिं थज्याःगु सिर्जनात्मक ज्यायात निरन्तरता बीमाःगु बिचाः प्वंकादीगु खः । 

साहित्यिक ज्याझ्वःया कजि रिदेन महर्जनं नेपालभाषा अभियानयात निरन्तरता बीत साहित्यिक ज्याझ्वःत ग्वसाः ग्वयागु जानकारी बियादीगु दु ।

अथेहे वय्कलं सक्वय् महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीया पुर्न कद सहित झ्वाता पलिस्था यानाः महाकविया हुलाक टिकट पिथनेमाःगु खँ कनादिल । महाकविया जीवनीपाखें थः प्रभावित जूगु वय्कलं कनादिल ।  गथे खसभाय्या महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा व आदिकबि कवि भानुभक्त आचार्यया जन्मजयन्तीयात सरकारं मान्यता बियातःगु दु  अथेतुं मातृभाषाया उत्थानय् अतुलनीय योगदान बियादीपिं महान् व्यक्तिपिनिगु जन्मजयन्ती हनेगुलिइ वर्तमान स्थानीय तह व नेपाःया सरकारं नं कन्जुस्याइ याये मम्जूगु खं कनादिल । 

ज्याझ्वलय् मूपाहां  संस्कृतबिद् प्रकाशमान शक्वं नेपालभाषाया महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीयात गुरु व सहकर्मीया रुपय् लुमंकाः दिल । वय्कः बहुआयामिकताय् धनी व अपवादात्मक प्रतिभा दुम्ह खः धयादिल । वय्कलं महाकवि जोशीया विशेष यानाः शोषित व उत्पीडित जनतायात लक्षित यानाः च्वयादीगु साहित्यिक कृतिं प्रगतिशील देय् व अनया जनतायात गहिरो प्रभाव लाकेत सफल जूगु धयादिल ।

लिसें  महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीं सक्वय्  थीथी साहित्यिक ज्याझ्वः ग्वसाः ग्वयेगु व हस्तलिखित पत्रिका पिथनेगु ज्यायात कयाः चर्चा यानादीगु खः ।

ज्याझ्वःया नायः प्रशान्त डंगोलं नेपालभाषा अभियानया व्यस्तताया दथुइ नं ज्याझ्वः ताःलाकेत ग्वाहालि यानादीपिं हनेबहःपिन्त सुभाय् देछासें ज्याझ्वः क्वचायेकादीगु खः ।

चारुमती विहारय् सम्राट अशोकया २३२९ क्वःगु बुदिं हन, चारूमतीया प्रतिमा तयेत प्रस्ताव

 


येँया चाबही लागाय् च्वंगु चारुमती विहारय् चैत्रशुक्ल अष्टमी चैत्र २३ गते शनिवाः चक्रवती सम्राट अशोकया २३२९ क्वःगु बदिं हंगु दु । चैत्र शुक्ल अष्टामीयात अशोक अष्टमी धकाः भारतय् तःजिक हना वयाच्वंगु दुसा व हे दिनय् येँय् नं अशोकया बुदिं हंगु खः । चारुमती विहार गुथिाया ग्वसालय् अले गुथियार परमानन्द शाक्यया संयोजनय् बुदिं हनेज्या जूगु खः । 



सम्राट अशोकया म्ह्याय् चारुमती खः । चारुमतीया इहिपाः येँया देवपाल जुजुलिसे जूगु खः । देवपाल जुजुया नामं हे पशुपति ग्वले लागाया राज्ययात देवपटन धायेगु याना वयाच्वंगु खः । 

उगु इलय् चारुमीया नामं हे चारुमती विहार पलिस्था जूगु खः । अथे हे चारुमती स्टुप नं दयेकूगु खः । 

उकिं सम्राट अशकोकया बुदिं थुगुसी चारुमती विहारय् हे याःगु खः । सम्रात अशोकया बुदिं नाप नापं भिंतुना कालबिल व अन्तक्रिया ज्याझ्व नं याःगु खः । ज्याझ्वःया उद्घोषण कजि परमानन्द शाक्यं यानादिसें अशोकया बुदिंया बारे कनादीगु खः । विहारया थकाली पुर्णविर शाक्यया सभापतित्वय् जूगु उगु ज्याझ्वलय् थीथी ब्यक्तित्वपिन्सं थःथःगु नुगःखँ तयादीगु खः । 

ज्याझ्वलय् गुथियार सचिन शाक्यं लसकुस न्वचू तयादिसें चारुमती विहारया चीहाकलं म्हसीका नापं इतिहास कनादिल । 

ज्याझ्वलय् कोथु चाबही अर्थात गगनजञ्ज महाविहारया पृथ्वी शाक्यं कोथु चाबहीया बारे कनादीगु खः । अथे हे रत्न शाक्यं सम्राट अशो कया बुद्ध शिक्षाप्रतिया लगाव व धमम मिसनया बारे, माधव ढुंगानां सम्राट अशोकया म्हसीका व वय्कःया धापूया 

बारे, मेजर विकास शाक्यं सम्राट अशोकया कलिङ विजय, अनं लिपा पश्चाताप व बुद्धया अनुयायी जूगु बारे कनादीगु खः । 

अथे हे किशोर कुमार लामां सम्राट अशोकपाखें बुद्ध धम्मया १० राजधर्मयात राज्य व्यवसाय् गुगु कथं छ्यलेफइ धइगु बो, रिना लामां धन्दो चैत्य लागाया सम्पदाया बारे, शैलेन्द्र श्रेष्ठं बुद्धया अस्तुधातुपाखें दयेकूगु ८४ हजार स्तूप नापं विहारबारे कनादीगु खः । अथे हे प्रेमानन्द बज्राचार्यं बुद्ध शिक्षाय् ध्यानया महत्व, भन्ते तपस्सि धम्म महास्थाविरं श्रीलंकाय् सम्राट् अशोक, थेर महिन्दा, संघमित्ता थेरीया योगदान, नेपालय् बौद्ध समुदायया  कर्तव्य बारे व नेवाः देय् दबू स्वनिगः वपशेष प्रदेश समितिया निवर्तमान नायः नापं पत्रकार श्रीकृष्ण महर्जनं नेवाः समुदाय व चारुमतीया बारे न्ह्यथसें आः चारुमती विहारय् दुगु चीधंगु चारुमतीया मूर्तियात तःधं याना दयेका सकलसिनं स्वये खनेगु कथंया व्यवस्था यायेमाः धयादिल । उगु खँयात कया गुथिया गुथ्यातसें सकारात्मक रूपंकासें सहलह ब्याके धकाः बचं बियादीगु खः ।

Thursday, April 3, 2025

सुकुन्दा साहित्य पाःलाः पाखें महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीया ८६ बुँदिया लसताय् साहित्यिक याइगु

 

येँ । महाकवि गिरिजाप्रसाद जोशीया ८६ क्वःगु बुँदिँया लसताय्   सुकुन्दा साहित्य पाःलाः पाखें साहित्यिक ज्याझ्वः याइगु जूगु दु । 




उगु ज्याझ्वः मूपाहाँ प्रकाशमान शक्व, विशेष पाहाँ डाक्टर बालगाेपाल श्रेष्ठ, महाकवि गिरिजाप्रजाद जाेशीया कान्छा म्ह काय् यच्चु जाेशी लगायतपिंनिगु ब्वति काइगु जूगु दु ।


थनि निदँ न्ह्यः निसें  सुकुन्दा साहित्य पाःलाः पाखें मदिक्क् महाकबि गिरिजाप्रसाद जोशीया बुँदिँ हना साहित्यिक ज्याझ्वः हने ज्या याःगु खः । 

गुगुल मिटय् ज्याझ्वः जुइगुलिई ७ः३० ताः इलय् ब्वति कयादिइत उगु क्याम्पसया सकल स्यनामि, ब्वनामि अले  सकल मांभाय् ह्यःमिपिन्त ग्वसाखलकं इनाप याःगु दु । 

     To join the meeting on Google Meet, click this link: 

https://meet.google.com/mwr-udtf-vzh 

 

Or open Meet and enter this code: mwr-udtf-vzh

Tuesday, April 1, 2025

पाहाँचह्रेया खुन्हु जूगु हिंसात्मक घतनायात कया नेवाःतय्गु मंकाः विज्ञप्ति

 येँ । नेपाःया स्वनिगःया थीथी जिल्लाय् च्वंपिं नापं देशं पिने नं थीथी देशय् च्वनाच्वंपिं नेवाःतसें पाहांचःह्ेया दिं वंगु चैत्र १५ गते येँया तिनकुने जूगु घटनायात कया मंकाः विज्ञप्ति जारी याःगु दु ।




 न्याम्ह नेवाःया पहलय् जूगु थुगु मंकाः विज्ञप्ति नीस्वम्हेस्यां जारी याःगु खः । नेपालभाषा, अंग्रेजि व नेपाली भाषां याना स्वंगू हे भाषां पिथंगु विज्ञप्तिइ घतनाया दक्वं पक्षय् पारदर्सि अनुसन्धान याना घतना यायेत जिम्मेवार तथा घतना जुइत उस्केय् याःपिं समेत दक्वसित माःमाःकथं दन्द सँजाय बिइत व सकलें पिदितपिन्त माःमाःकथं क्षतिपुर्तिया व्यवस्था यायेत माग याःगु दु । विज्ञप्तिइ थुगु कथं न्ह्यथनातःगु दुः ‘ने.सं. ११४५ चिल्लागा पाहाँचह्रे सुक्रवार कुन्हु आदिवासी नेवाःतय्गु आदिभूमि नेपाःगाः अर्थात स्वनिगलय् जूगु दंगा, हिंसा व अराजक गतिविधिया झ्वलय्  निम्ह होनहार नेवाः ल्यायम्हपिं सबिन महर्जन व सुरेश रजकयात स्याना ब्यूगु प्रति जिमिगु गम्भीर दुख प्वंकुसें व घतनाया सन्दर्भय् पारदर्सि छानबिन यायेत अले, दोसिपिन्त हद तकया कारवाहि यायेत नापं पीडितयात न्याय बिइत जिमिगु इनाप दु। सबिन महर्जन द्राइबर ज्या यातायात व्यवसाय याना सामान्य मध्यमस्तरीय जीवन हनाच्वंम्ह कर्मसील ल्यायम्ह खः। निशस्त्र युवायात म्वास्सां म्वास्सां गोलिं कयेकेगु आदेस ब्यूम्ह अले निहत्था मनूयात विवेक मतसें गोलिं कयेकिइम्ह मनूत म्हसिइका इमित कानूनी कारवाहि यायेमाः।


सुरेश रजक पत्रकारीता पेशाया झ्वलय् सकलसिनत घटनाया बारे जानकारी बिइगु बुखँ मुंकेगु ज्या यानाच्वंबलय् अराजक जत्थां हमला याना मि च्यानाच्वंगु कोथाय् कुनाबिइवं वय्‌कः म्वाःम्वाकं हे मिं छ्वया सीमाल। थुगु घटनाया सत्यतथ्य मालास् थजाःगु अमानवीय नियोजित हत्याया दोषि म्हसिइका हद तक्कया सँजाय व कारवाहि जुइ हे माः। व बाहेक नेवाः कानून व्यवसायी राज सुवाल व प्रेम श्रेष्ठया ज्याकू छ्वयेका बिया वंगु २५–३० दँ निसें या मूवंगु भ्वँ दस्तावेज अभिलेख त नास यानाब्यूगु दु। अथे हे मेमेथासय् नं तोडफोड, मि तयेगु, लुतेय् यायेगु थें जाःगु भौतिक क्षति नं यक्व हे थासय् याना ब्यूगु दु। राजनीतिक परिवर्तनया नां बिया जुइगु थजाःगु हिंसात्मक व अराजक गतिविधिया सिकार निर्दोष नेवाः समुदाय पाखें गुलि जक भोगे यायेगु रु नेवाः समुदाययात बलि बिया सत्ता व भत्ताया राजनीति यायेगु हरकत स्वीकार्य जु हे मजू। स्यंगु भौतिक साधन ला क्षतिपुर्ति याना न्हू दयेके फै, तर म्वायेक म्वायेकं हमला याना स्याना ब्यूगु जीवन व हत्या श्रृंखलाया क्षतिपुर्ति सम्भव दु ला ? थ्व घतनाया दक्वं पक्षय् पारदर्सि अनुसन्धान याना घतना यायेत जिम्मेवार तथा घतना जुइत उस्केय् याःपिं समेत दक्वसित माःमाःकथं दन्द सँजाय बिइत व सकलें पिदितपिन्त माःमाःकथं क्षतिपुर्तिया व्यवस्था यायेत जिमिगु जोरदार माग न्ह्यब्वइच्वना।’

मंकाः विज्ञप्तिइ ल्हाःचिं तयादीपिं थुगु कथं दुः १) डा. शान्तवीर सिंह तुलाधर, २) त्रिभुवन तुलाधर, ३) लाभरत्न तुलाधर, ४) डा. विजय सैंजु, ५) डा. लक्ष्मी भक्त शिल्पकार, ६) भिक्षु आनन्द, ७) श्रीकृष्ण महर्जन नेवाः, ८) डा. रोशन श्रेष्ठ, ९) शान्त प्रकाश श्रेष्ठ, १०) कमल प्रसाद श्रेष्ठ, ११) कस्तुरी श्रेष्ठ,  १२) योगेन्द्र श्रेष्ठ, १३) द्रबिन कर्माचार्य, १४) राम शरण मानन्धर, १५) अमिर महर्जन, १६) देवराज महर्जन, १७) डा. प्रसन्नलाल अमात्य, १८) जीवन पति श्रेष्ठ, १९) सुमन श्रेष्ठ, २०) गंगा बहादुर नेम्कुल, २१) अरुण रंजितकार, २२) सुदय शिलाकार, २३) नरेश नेवाः