Tuesday, September 2, 2025

शक्वः नगरपालिकाय् नेवाः व तामाङ भाय् दुथ्याकेत इनाप

येँ । शंखरापुर नगरपालिकान्यकंभनया निजी र सरकारी स्कुलय् स्थानीय भाषाया  रुपय् नेपालभाषा र तामाङ भाषा आखः ब्वंकेगु बचं प्वंकादिगु दु । 



  थनया मेयर रमेश नापित, उप मेयर समिता श्रेष्ठ व प्रवक्ता राधाकृष्ण श्रेष्ठयात ब्वंकेगु आशाय् नेवाः बस्ती नेवाः स्कुल अभियान कजि दिपक तुलाधरं  सामाजिक संजालय् सुभाय् देछाःगु दु ।  गुकिंया नितिं थनया  स्थानीय मांभाय् सेवीपिं यचु जोशी, तेज बहादुर योंजन, बसि सर, रोशन श्रेष्ठ, शिबेश बज्राचार्य, भिंतुना श्रेष्ठपिन्त शुभाय् दछाःगु दु ।

थुकिया  सहकार्य  रवि शर्मा  (शिक्षा अधिकारी, शनपा शिक्षा विभाग) दिपक तुलाधर . कामपा नेपालभाषा समिती, श्रीकृष्ण मानन्धर . टोखा नेपालभाषा समिति, दिपेन्द्र डंगोल . (टोखा नेपालभाषा समिति), धनबिर महर्जन . चन्द्रागिरि नेपालभाषा समिति, रमा महर्जन   (चन्द्रागिरि नेपालभाषा समिति  थुगु लागाय् वय्कःपिंस  निदँ स्वदँ न्ह्यः निसें  बाग्मति प्रदेशया भाषा ऐन,  कानुन कथं  नेपालभाषा ब्वंकेत कुतः यानाः दिइगु जुसा थौंतक्कं लागू यानाः हये मफयाच्वंगु खँय् सकलसिगु ध्यान सालाच्वंगु दु । 

विज्ञ पुचः दयेकेत पहल यायेः प्रदेश मन्त्री श्रेष्ठ

येँ । भदौ १३ गते शुक्रवाः बागमती प्रदेशया संस्कृति पर्यटन मन्त्री सुरेश श्रेष्ठं प्रदेशया भाषा ऐन कार्यान्वयनया नितिं ऐन कथ विज्ञ पुचः दयेकेगु व प्रतिष्ठान दयेकेगु नितिं माःगु कथं कुतः याये धकाः बचं बियादीगु दु ।  




नेवाः देय् दबू स्वनिगः विशेष प्रदेश समिति, ख्वप जिल्ला समिति नापं नेवाः मिसा दबू ख्वप जिल्ला समितिपाखें शुक्रवाः वयकःया हे छेँ दुवाकोटय् वना सगं बिइगु झ्वलय् मन्त्री श्रेष्ठं अथे बचं बियादीगु खः । 

 नेवाः देय् दबू स्वनिगः विशेष प्रदेश समितिया निर्वतमान नायः श्रीकृष्ण महर्जनं बागमती प्रदेश भाषा ऐन कार्यान्वयन जुल धकाः घोषणा जुसांनिसें थनि झिंप्यला न्ह्यःनिसें हे भाषा ऐनया दफा १३ सं व्यवस्था यानातःगु विज्ञ पुचः व दफा १५ सं व्यवस्था यानातःगु राष्ट्रभाषा विकास प्रतिष्ठान गठन मजुया हे भाषा ऐन कार्यान्वयनया चरणय् वना मच्वंगु खः धयादिसें ऐन कार्यान्वयनया नितिं ऐनया हे दफाया आधारय् संरचना निर्माण यायेवं कार्यान्वयनय् वनी धकाः धयादी धुंकाः मन्त्री श्रेष्ठं ऐनय् दुगु व्यवस्था कथं हे थः न्ह्याः वनेगु बचं बियादीगु खः ।  विज्ञ पुचः व प्रतिष्ठान गठनया नितिं सम्वन्धि पक्षलिसे थनिनिसें हे सहलह ब्याका थः वनेगु जुइ धकाः तकं बागमती प्रदेश संस्कृति तथा पर्यटन मन्त्री सुरेश श्रेष्ठं धयादीगु खः ।

 मन्त्री श्रेष्ठयात भिंतुना पौ नं लःल्हाःगु उगु ज्याझ्वलय् नेवाः देय् दबू स्वनिगः विशेष प्रदेश समितिया मूछ्याञ्जे हरिबहादुर श्रेष्ठ, सचिवालय दुजः कृष्ण प्रजापति, ख्वप जिल्लाया नायः नरेश नेवाः, ख्वप नगरया नायः कृष्ण प्रसाद प्रजापति, न्वकू रामचन्द्र प्रजापती, छ्याञ्जे विश्वराम लागे, नेवाः मिसा दबू जिल्ला नायः सरिता दुवाल, मिसा दबू जिल्ला नगर समितिया नायः सुनिता कर्माचार्य, अन्जना सिजःख्व, सरिता ज्ञांमदु, सिवराम दुवाल नं झायादीगु खः ।

बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताः उलेज्या

 येँ ।   बहुप्रतिक्षित बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताः छगू ज्याझ्वः दथ्वी उलेज्या जुल ।  



कीपूया धुंआजु (बाघभैरव)या गुनय् उलेज्या जूगु ज्याझ्वःया पाहाँ कीपू वडा नंं १ वडा अध्यक्ष इच्छाकुमार महर्जनं ज्याझ्वः ब्वति कयादिइपिं सकलसित लसकुश देछानादिल । अथेहें गुँदेय दापा खलकं सुमंगल धुन थानालिसें मूपाहाँ बाग्मती प्रदेश सांसद तथा पूर्वमन्त्री पुकार महर्जन व विशेष पाहाँ कीपू नगरपालिकाया मेयर कृष्णमान डंगोलं त्वाः देवाय् मतः च्याकाः व  बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताय् तुयूगु कापतं भुनातःगुलिं ह्याउँगु रिवन चानाः ज्याझ्वः उलेज्या यानाः दिल ।   ज्याझ्वःया पाहाँ इतिहासबिद्लिसें संस्कृतिबिद् प्रयागमान प्रधानं थौं जित तसकं लसता भय्बिल  झीसं बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीयात हनाः च्वना, वय्क कीपूया सान खः ।   


                 कीर्तिलक्ष्मीया बारेय् प्रचार प्रसार यानाः अर्थतन्त्र सुधार यायेज्यू पुर्वमन्त्री पुकार महर्जन     


 ‘इतिहासय् जक मदु किपूमि व  गोर्खालीदथ्वी प्यक्वः खुशी ल्वापू जुगूलिं  निक्वः खुशि बांमल्याक बुकाः बिल । सुनाः बुकल रु कालुपाण्डेया छ्यो सुना ध्यन रु पृथ्वीनारायणया किजाः   सुरप्रतापया मिखा सुनां तछ्रयाना बिल रु, स्वघौ तक्क  युद्धय् कीपुलिं दुहां वना  षड्यन्त्रपुर्वक युद्वय् सु ल्वात रु छम्ह मिजंया भेषय् सु ल्वाःगु सिइखतं  गोर्खामि सेनापाखें  बलात्कारबन्दिया हत्या जुइ धुंकाः इमिगु  इज्जत वनेगु जुल ।   सेनापाखें छम्ह  हत्या जुवन  धयागु  प्रचार जुयाः बांमल्याक लिच्वः लाइगुलिं ग्याचिकु यानाः बीरंगना  कीर्तिलक्ष्मीया  नां हे पित महयेगु ज्याः जुल ।  अझ छुंनं सपूmतिइ व  शासक बर्गया  इतिहासय् मदयेकीगु ज्याः जुल ।  

 बीरंगना कीर्तिलक्ष्मी कीपूमि जनतां थःगु  स्याःगु घांयात अनुभव यासें वहे सः यात  गुलिं  विद्वानतय्सं छधाः प्याखः  ९नाटक०, संकिपाः, इतिहास अनुरूप व उपन्यासय् रुपय् न्ह्यः ब्वयादिल । वहे कथं अनुरूप बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया मुर्ति  हे दयेकाः तयेमाःगु धापूयात न्ह्यज्याका वनाः बले थौं बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया म्ह छम्हया झ्वाताः पलिस्था यानाः धस्वाके ताः लागुलिं वय्कलं लसतां प्वंकादिल ।   कीर्तिलक्ष्मी निर्माण उपभोक्ता समितिया नायो  शुद्वरत्न महर्जनं सकलसिगु सहमति कथं कीपुलिइ गोर्खामितलिसें युद्व जूगु थासय् पलिस्था यायेमाःगु लिधंसाय् बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताः दयेकाः पलिस्था यानाःगु धापू तयादिल ।  आ हानं  कीपूलिं दुहां वइगु ल्याबोटरी  स्कुलय्  पलिस्था थ्वसिबें नं तधिकः जूगु झ्वाताः पलिस्था यायेत सकलसिनं कुतः यायेमाःगुलिसें किपू देय् दुहांवइगु दक्को  झिंनिगू ध्वाखाय् बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया चिं कथं हानं  झवताः पलिस्था यायेमाःगु लुमंकाः दिल ।   वय्कलं बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताः जेठ १५ गते दयेके ताः लाकेमाः माःगु प्रावधान कथं ज्याः जूगुलिसें  जेठ २२ गते अर्थात कालुपाण्डेयात स्याःगु दिनसं किपूमि त्यागु दिनसं पलिस्था यायेमाःगु व्यवस्थापन समितिया निर्णय कथं शिला पत्रय् उगु निर्णय दुथ्याकाःगु  खँ कनादिल । अथेहे  बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया  प्रमाणया लिधंसाय्  यलया लाय्कूया   मुल चुकय् नेपाल सम्बत ८८२ पृथ्वीनारायण शाहं स्वनिगः  हमलाया झ्वलय्  मल्ल राजापिं  छप्पं मजूगु इलय् ख्वपया जुजु रन्जित मल्लयात येँया मुं जुजु नालातःगु इलय्  उगु थासय्  साक्षीया रुपय् कीर्तिलक्ष्मीया अभिलेख उगु थासय् दुगु न्ह्यथनादिल । उगु  अभिलेखय् धनवन्तकाजी, धवन्तया काय् व  कीर्तिलक्ष्मी भारो नां दुगु लिधंसाय् काल्पनिक पात्र मखुगु धकाः खँ ध्वाथ्वीइकादिल । 

  मेम्ह पाहाँ  किपू वडा नं। १० या वडा अध्यक्ष नरेश महर्जनं इतिहास धयागु खँ  ब्वना, स्वयाः जक सिइकेपैगु जुयाः किपूमित धात्थे हे बीर खः । थीथी क्षेत्रय् मूवंगु भूमिका म्हितादगिु धयादिल । किपूमिया मिजं जक मखु मिसापिंनं उलि हे बीर धयागु खँ  इतिहासं न्वँ वानाच्वंगु दु । उगु बीरगंना  कीर्तिलक्ष्मीया झ्वातां झल्कय् यानाः च्वष्ंगु सकल किपुमि तःता केहेँपिनिगु नितिं  गौरव  जूगु न्ह्य थनादिल । वइगुदिनसं किपूया थपु यायेगु ज्याय् माकथं राजनैतिक उथलपुथलय् व थीथी कृयाकलपाय् बीरंगना कीर्तिलक्ष्मी जुयाः सकल मिसात दनेगु आशा यानादिल ।       

विशेष पाहाँ किपूया मेयर कृष्णमान डंगोलं ‘ किपूया इतिहास नाप जक मखु देय्याहे इतिहासलिसें स्वानाच्वंगु  ग्वाः पूखु उत्खन्न यायेत  १० लख बजेट फ्यानातयागु लिसें किपूया संस्कृति, सम्पदा व  इतिहासलिसें स्वानाच्वंगु ल्होनेज्याः यात धाःसा जक किपू  खुल्ला संग्राहलय  जुइगु धापू तयादिल । अथेहे  वय्कलं  विदेशीत  थन झीथाय्  चाः ह्यूवइबले झीके दुगु  पुर्खाया सम्पत्ति सम्पदात  हे स्वझाइगुलिं न्ह्यनावनाच्वंगु सम्पदात  ल्होनेज्याय्  ग्वाहालि बियाच्वनेगु बचं प्वंकादिल ।   अथेहे पृथ्वीनारायणं किपूमिनाप  युद्धय् हमला ३ खुशी तक्क बूगुलिं तं म्वयेकाः  बदला कायेत थनया  इतिहास हूया छ्वयेगु ज्याः जूगुलिं  आः  पुलांगु  इतिहास दक्को जानाः  सकारात्मक विचाः यानाः  न्ह्यावन धाःसा असम्भव धयागु छुं मदुगु   धयादिल । थनया  नारां देगः दयेकेज्याः ज्याः नितिं  पुलांगु संरचनाय् दय्केते  नगरपालिकां ३५ लख बजेट फ्यानाः ज्याः जुयाच्वंगुलिं हानं बजेट मगानाः  थुगुसिं बजेट ५० लख बजेट फ्यानातयागुलिं नं छुं  बजेट मगात धाःसा हान तनाः बिइगु धापू तयादिल । 

  उगु ज्याझ्वःया मूपाहाँ  पुर्व संस्कृति तथा पयर्टनमन्त्री पुकार महर्जनं पृथ्वीनारायण शाहं किपू त्याके मफया मानव अधिकार अःखः किपू कब्जा यानाः काःगु खः । उबले ल्वानादिइपिं झी पुर्खा हे खः, नेतृत्व मयासे  युद्व जुइहे मखु । थुपाय्सिकं  झिनिदँ ताः इ तक्क युद्वया नेतृत्व कीर्तिलक्ष्मीं बीरता क्यनाः  विपक्षी गोर्खामि सेनानाप थःगु ज्यानया चिउता मतसें बीरता क्यनादिगु गौरवपूर्ण इतिहासया खँय् हलि न्यंकभन  प्रचारप्रसार यात धाःसा दक्को अजु चाइगुलिं झीसं तु न्ह्यःने हयाः  पर्यटकपिं दुहां वयेकेगु ज्याः यात धासा झीगु आर्थिक सुधार जुइगु धापू तयादिल ।

कीर्तिलक्ष्मीया  स्थापना दिवसया रुपय् हनेज्या यासा जक वय्क अमर जुइ  कजि नजराम महर्जन 

ज्याझ्वया कजि  नजराम महर्जनं बीरंगना कीर्तिलक्ष्मी काल्पनिक खः थ्व पलिस्था यायेमज्यू धकाः विराेध जूगुलि  झ्वाताः तय्त लिवावंगु व थी थी पंग दंसान किपूया    इतिहास, गौरव जूगुलिं झ्वताः पलिस्था यायेमाः धयादिगुलिं मन्त्री पुकार महर्जनं  १५ लाख बजेट फ्यानादिगु जुल  ।

 थाैं झीसं   बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वताया उलेज्या जक यानाः मज्यू वय्कयात अमर यायेत कीर्तिलक्ष्मीया  स्थापना दिवसया रुपय् हनेत  बीरंगना कीर्तिलक्ष्मी प्रतिमा व्यवस्थापन समिति दयेका  आर्थिक व्यवस्थापन यायेमाःगु खँय्  ध्यानाकर्षण यानादिल ।  

साउनया दकले लिपांगु दिं जूगु उगु ज्याझ्वसं  किपूया वडा ८ अध्यक्ष पाहाकथं झायादिगु ज्याझ्वलय् सम्पदाप्रेमीलिसें ज्याझ्व: न्ह्याकामि   बुद्ध महर्जनं किपू  नगर जुल धासा सकल जनप्रतिनिधि जक मखु किपुमिपिनिगु नीति बांलाईगु धकाः नुगः तयादिल ।