Friday, November 21, 2025

सांस्कृतिक शान्ति व सद्भाव ¥यालीई ब्वति कायेत इनाप


यल । संयुक्त अभियानया ग्वसालय् कन्ह्य मंसिर ६ गते शनिवाः  सांस्कृतिक शान्ति व सद्भाव ¥याली जुुइत्यंगु दु ।  

देशय् ब्वलंगु विद्यमान तरल अवस्था, मौलिक सम्पदा व समुदायया रक्षार्थ पौरख गौरव, झीगुु संस्कृति, महान राष्ट्र व राष्ट्रियता बचाउन सांस्कृतिक शान्ति व सद्भाव ¥याली जुुइत्यंगु खः । 


यलया लाय्कुुई ११ः३० ताः इलंनिसें  मूना  ¥याली १२ः१५ बजे येँया  बसन्तपुर कालभैरव देगलय्  क्वचाइगु  र्यालीइ ब्वति कयादिइत ग्वसा खलकं सकलसित  इनाप याःगु दु । 


देशय् ब्वलंगु  विद्यमान जटिल अवस्थायात ध्यानय् तयाः  साँस्कृतिक शान्ति तथा सद्भाव र्याली थीथी खलः पुचलं ब्वति काइगु जूगु दु । 

वंगु  भाद्र २३ व भाद्र २४ गतेया जेन्जी आन्दोलनं ब्वलंगु अशान्तिपूर्ण लकसं लाःगु लिच्वः यात ध्यानय् तया जुइ त्यंगु  खः । 


थुगु ज्याझ्वः वंगु  कार्तिक २९ गते यलया  च्यालसय् च्वंगु सहलह ज्याझ्वलं   सांस्कृतिक शान्ति व सद्भाव ¥याली यायेगु क्वछ्यूगु खः । 

उगु  ज्याझ्वलय् नेवाः अभियान्ता अनिष बैद्यं थौं जटिल अवस्थाय्  देय् ल्यंकेत राज्यया मूल्य मान्यता सिद्धान्त  कथं  नागरिक समाज निस्वनेमाःगु खँय् ध्यानाकर्षण यानादिल । वय्कलं नेवार समुदाययात  छप्पं छधी यायेत व झीगु संस्कृति, अमूर्त सम्पदा ल्यंकेगु सवालय् छथाय् च्वनेमाःगु खँय् बहः बियादिल । 


ज्याझ्वः पाहाँ जटाधारी नृत्यनाथ बाजं खलया संस्थापक मू गुरु राजेन्द्र महर्जनं स्वनिगःया  नेवाः  समुदायया मौलिक परम्परागत  बाजात  थीथी  राजनैतिक ज्याझ्वलय् जक छ्यला बुल्ला जुयाचवंगु चिउता प्वंकादिल । वय्कलं झीगु बाजात खाली मनोरञ्जन साधनया रूपय् जक छय्लेगु ज्याः दिकेमाःगु ख कनादिल हरेक बाजाया थःथःगु नीति नियम दैगु गन थाय् ज्यू मज्यूगु धयागु सिइका छय्ला बुला यायेमाःगु धयादिल । अथेहे झीगु बाजात ऋतु कथं थायेगु यानातःगु दु जूगुलिं नेवाः समुदाययात छप्पं यायेगु खँय् फतले गुहालि यायेगु बचं प्वंकादिल । 




ज्याझ्वःया पाहाँ मापदण्ड व भूमि अधिकार संरक्षण समितिया  नायः  श्याम कृष्ण प्रजापतिं थौंकन्ह्य् पिडित पिनिगु ख्वाः क्यनेगु अवस्था मदु । खोला मापदण्ड मात्र  जक मखु  भूमिअधिकार सवालय् थःपिंसं सः थ्वयेका वया च्वनागु न्ह्यथनादिल । वय्कलं खोला मापदण्डया सवाल बैज्ञानिक आधार जक थः यसें मापदण्ड निर्धारण याःगु धयादिल । 


अथेहे पाहाँ  अतिथी तारानाथ श्रेष्ठं झीगु नेवाः समुदायया बौद्विक नेतृत्व अप्वः दुसानं राजनैतिक नेतृत्व तसकं कुहांवंगु खँय् चिउता प्वंकादिल । वय्कलं झीपिं अटोमेटिक शक्ति जूगुलिं झीगु सांस्कृतिक, एैतिहासिक, भौगोलिक व न्ह्याःगु पक्षं स्वः सानं झीपिं शक्ति जूगु  धयादिल । झीगु शक्ति बांमल्याकं सिति वनाच्वंगु धयादिल । 


अथेहे नेवाः जागरण मञ्चया नायः सुजीव बज्राचार्यं थौं इलय्   नेवाः एकता सहलह यायेगु बिषय  मखु । वय्कलं एकताया सवालय्  शतप्रतिशत पाय्छि मजुइगु धयादिल । २१ औं शताब्दीइ निषेधया  राजनीति  याये मज्यूगु धयादिल । 











Saturday, October 25, 2025

चाफ (काेछेँ) त्वालं न्हुदँ ११४६ झंझं धाय्क हन (भिडियाे सहित)

 किपु । किपुलिं १६ दँ लिपाः थुगुसी चाफ (काेछेँ) त्वालं न्हुदँ ११४६ झंझं धाय्क हंगु दु ।   

दय्दसं थें थुगुसी नं  धिमे बाजा, खिं बाज खलकं   सांस्कृतिक झाकी पितब्वज्या तकं जूगु  ज्याझ्वसं ब्वति कया दिम्ह पत्रकारलिसें आदिवासी नेवाः अभियान्ता श्रीकृष्ण महर्जन नेपाः देय्या छगू जक राष्ट्रिय सम्बत नेपाल सम्बत खः । 

थ्व सम्बत नेपाया पहिचान जुया च्वंगुलिं व्यवहारिक कथं लागू यायेमागु धयादिल ।  अथेहे वय्कलं स्थानीय सरकार, प्रदेश सरकार व प्रदेश सरकार व जनस्तरं लागू यायेमागु खँय् बहबिसें नेपाल सम्बतयात नाेतय् जक पिथना मगाः जनस्तरं जक मखु राज्य स्तरं हे हनेमागु धयादिल   । 

ग्वसाखलः या स्थानीय महन्त महर्जनं नेपाल सम्बतयात थाैतक्कं च्यागू मन्त्रालय जकं छ्यलाच्वंगु धयादिल । नसचा उल्लेज्याय् ब्वति कयादिगु संस्थायात ग्वसा खलकं मतिना चिं, सुभाय् लः ल्हानादिगु खःसा दँय् दस थें थुगुसी नं मण्ड धेँ धेँ बल्ला कासा जूगुलिं किपूया गुँदेय् दापा खलः लियां ल्यू, न्हूबजाः ल्यू व सनस्टार क्लब  सर्वाेकृष्टसहित न्हाप लापिन्तं दसिपाैलिसें सिरपाः मेयरं कृष्णमान डंगाेल लः ल्हानादिल । 

  ज्याझ्वलय् वडा नं ३ वडा अध्यक्ष  सुलिन्द्र महर्जनं झीगु संस्कृति परम्परा लिपाः तक्क न्ह्याकेत ब्वति कयादिइपिन्त सुभाय् देछानादिसें नेवाः तय्त स्यंकेगु क्वन्हंकेगु सवालय् छप्पं छधि जुइमागु धयादिसें ज्याझ्वसं ब्वति कयादिइपिन्त सुभाय् देछानादिल  ।

  ज्याझ्वःया  मुँपाहां किपुया मेयरं पन्चायतय् झीगु  झीगु भाषिक अधिकार कायेत यक्काे दुखः सिइमागु लिपाः  कृष्ण प्रसादया प्रम जूगु ईलय् राष्ट्रिय विभूति घाेषित जूगुलि थः नं प्रत्यक्ष ब्वति दुगु कनादिसें लाेकतन्त्र गणतन्त्र गुलि अावश्यक जूगु थुकि स्पष्ट जूगु दु ।  

किपु नगरपालिकाया काय्मचा शहरी विकास मन्त्री जूगु ईलय् नेपालभाषा सरकारी काजया रुपय् पारित जूगु गुब्ले लाेमंके मफैगु धयादिसें खुगू तगिंतक्क नेपालभाषा सलेबस पिथनागु जूगु व नेपाल भाषा एम ए ब्वनिइपिन्त, डाक्टरव वायाेटिक्निकल ब्वनिइपिन्त  स्काेलरसिपया व्यवस्था यानागु धामदिल ।      

ज्याझ्वलय् पाहां कथं किपुया १ वडाया अध्यक्ष  इच्छा महर्जन, १० वडाया अध्यक्ष नरेश महर्जनपिं पाहाँ कथं झायादिगु खः । 

ज्याझ्वः अन्त्य कुतुझ्वः  न्हूदँ समाेराेहया सभानायाे त्रयाेमान महर्जनं झीगु भाय्  नेपाल सम्बतयात झीसं हे व्यवहारिक कथं छ्यलेमाःगु खँय् बहबिसें न्हूँदया लसताय्सित भिंतुना देछासे वइगु दँय् न्हूदँ ग्वसाः खलः कुतुझ्वः यात त्वाः देवाः व शंखधरया झ्वाताः लः ल्हानादिगु खः । उगु अाैपचारिक ज्याझ्वः संचारकःमि रश्मि नापितं न्ह्याकादिगु खः ।



नेपालभाषाया प्यंगः थां मास्टर जगत सुन्दर मल्लया १ व ४३ बुँदिं हन (भिडियाे)

येँ नेपालभाषाया प्यंगः थां मध्ये छगः थां   मास्टर जगत सुन्दर मल्लया १ व ४३ बुँदिं  हंगु दु ।

येँया लखुँतिर्थय् च्वंगु  मास्तर जगत सुन्दर मल्लया नामं निस्वनातःगु ब्वनेकुथिई  मल्ल प्रधानांग प्रतिस्थानया ग्वाहालिई बुँदिं हंगु खः ।  

मास्टर जगत सुन्दर मल्लं राणाकालया दमन ईलय् नं थः म्ह जीवन पानाः  सर्वसाधारण जनता तय्त माभासं  नं  शिक्षा बिइमा धकाः जीवन पाना वः म्ह महान् व्यक्तित्व मध्ये छम्ह खः ।    


उगु बुँदिं ज्याझ्वसं  मास्तर जगत सुन्दर मल्लया झ्वाताय्  जगत सुन्दर ब्वनेकुथिया  संचालक समितिया नायाे प्राडा चुन्दा बज्राचार्यं  पाहाँपिं मातृभाषा सेवीपिं, नेवाः विध्यार्थी युनियन अध्यक्ष रिदेन महर्जन व उगु ब्वनेकुथिया ब्वनामिपिं स्यनामिपिं, पत्रकारपिंसं मास्तर जगत सुन्दर मल्लया झ्वाताय्  स्वांमा  क्वखायेका व सिन्हं तिकन बुँदिं हंगु खः ।   ज्याझ्वया पाहां त्रिरत्न काेष पाखें ब्वतिकयादिम्ह पाहां प्रदिप बज्राचार्यं प्यंगूनिसें खुगूतकया ब्वनामिपिन्त कापि लः ल्हासे वइगु दिनसं ब्वनेकुथियात मां कथं फुचाथें ग्वाहालि याय्गु बचं बियादिल ।   


जगत सुन्दर ब्वनेकुथिया  संचालक समितिया नायाे  प्राडा चुन्दा बज्राचार्यं थाैंकन्हय् बाग्मति प्रदेशय् नेपालभाषायात कामकाजिया मान्यता ब्यूगुलि अापालं अवसर चुलागु दु । उगु अवसर अवसरषात झीसं लाना कायमाः धकाः नुगः खं तयादिल ।    मल्ल प्रधानांग प्रतिस्थानया नायाे डा माधव सुन्दर मल्लं वय्क जिगु तापा बाज्या खः । जिमि  पाचाै पुस्ता खः । राणाकालय् मातृभासं जनतातय्त समान शिक्षा बिइमागु वय्कःया सिद्धान्त  खः । अथेहृ मांभासं समान शिक्षाबिल धासा याकनंहे थुइका काइगु सः तयादिगुलिं झीसं न्ह्याबले लुमंकेमाःगु धकाः नुगः  खः ।   

अथेहे मल्ल प्रधानांग प्रतिस्थानया न्वँकु प्राडा राजाराम प्रधानांगं  दँय्दसं मास्तर जगतसुन्दर मल्लया बुँदि हना ज्याझ्वलय् ब्वति काय्दया लय्तागु खः प्वंकादिल ।  

उगु ज्याझ्वः ब्वनेकुथिया १५ म्ह ब्वनामिपिं जनकवि दुर्गालाल श्रेष्ठया चिनियाम्ह किसिचा सफुतिई दुथ्याःगु चिनाखं वाचन यासें चिनाखं वाचन यानादिइपिं सिरपाः लः ल्हानादिल ।     

केन्द्रीय मानन्धर संघया सल्लाहकार पंचकुमारी मानन्धर, नेसाकापाखें अर्थ तुलाधर, जगतसुुन्दर ब्वनेकुथिया संस्थापक, संचालक समितिया न्वँकू    विष्णु चित्रकार, ब्वनेकुथिया संस्थापक सदस्य व संचालक दुजः लाेककवि भाइ जकःमि, सुकुन्दा साहित्य पालाया अध्यक्ष प्रशान्त डंगाेल व   नेवाः मिसा दबु ताेखा नगर कमितिया अध्यक्ष सुमिता महर्जनयापिनिगु नं ब्वति दुगु ज्याझ्वलय्  उगु ब्वनेकुथिया प्रधानाध्यापक सुनिता मानन्धरं ज्याझ्वः  न्ह्याकादिल । 







Tuesday, September 2, 2025

शक्वः नगरपालिकाय् नेवाः व तामाङ भाय् दुथ्याकेत इनाप

येँ । शंखरापुर नगरपालिकान्यकंभनया निजी र सरकारी स्कुलय् स्थानीय भाषाया  रुपय् नेपालभाषा र तामाङ भाषा आखः ब्वंकेगु बचं प्वंकादिगु दु । 



  थनया मेयर रमेश नापित, उप मेयर समिता श्रेष्ठ व प्रवक्ता राधाकृष्ण श्रेष्ठयात ब्वंकेगु आशाय् नेवाः बस्ती नेवाः स्कुल अभियान कजि दिपक तुलाधरं  सामाजिक संजालय् सुभाय् देछाःगु दु ।  गुकिंया नितिं थनया  स्थानीय मांभाय् सेवीपिं यचु जोशी, तेज बहादुर योंजन, बसि सर, रोशन श्रेष्ठ, शिबेश बज्राचार्य, भिंतुना श्रेष्ठपिन्त शुभाय् दछाःगु दु ।

थुकिया  सहकार्य  रवि शर्मा  (शिक्षा अधिकारी, शनपा शिक्षा विभाग) दिपक तुलाधर . कामपा नेपालभाषा समिती, श्रीकृष्ण मानन्धर . टोखा नेपालभाषा समिति, दिपेन्द्र डंगोल . (टोखा नेपालभाषा समिति), धनबिर महर्जन . चन्द्रागिरि नेपालभाषा समिति, रमा महर्जन   (चन्द्रागिरि नेपालभाषा समिति  थुगु लागाय् वय्कःपिंस  निदँ स्वदँ न्ह्यः निसें  बाग्मति प्रदेशया भाषा ऐन,  कानुन कथं  नेपालभाषा ब्वंकेत कुतः यानाः दिइगु जुसा थौंतक्कं लागू यानाः हये मफयाच्वंगु खँय् सकलसिगु ध्यान सालाच्वंगु दु । 

विज्ञ पुचः दयेकेत पहल यायेः प्रदेश मन्त्री श्रेष्ठ

येँ । भदौ १३ गते शुक्रवाः बागमती प्रदेशया संस्कृति पर्यटन मन्त्री सुरेश श्रेष्ठं प्रदेशया भाषा ऐन कार्यान्वयनया नितिं ऐन कथ विज्ञ पुचः दयेकेगु व प्रतिष्ठान दयेकेगु नितिं माःगु कथं कुतः याये धकाः बचं बियादीगु दु ।  




नेवाः देय् दबू स्वनिगः विशेष प्रदेश समिति, ख्वप जिल्ला समिति नापं नेवाः मिसा दबू ख्वप जिल्ला समितिपाखें शुक्रवाः वयकःया हे छेँ दुवाकोटय् वना सगं बिइगु झ्वलय् मन्त्री श्रेष्ठं अथे बचं बियादीगु खः । 

 नेवाः देय् दबू स्वनिगः विशेष प्रदेश समितिया निर्वतमान नायः श्रीकृष्ण महर्जनं बागमती प्रदेश भाषा ऐन कार्यान्वयन जुल धकाः घोषणा जुसांनिसें थनि झिंप्यला न्ह्यःनिसें हे भाषा ऐनया दफा १३ सं व्यवस्था यानातःगु विज्ञ पुचः व दफा १५ सं व्यवस्था यानातःगु राष्ट्रभाषा विकास प्रतिष्ठान गठन मजुया हे भाषा ऐन कार्यान्वयनया चरणय् वना मच्वंगु खः धयादिसें ऐन कार्यान्वयनया नितिं ऐनया हे दफाया आधारय् संरचना निर्माण यायेवं कार्यान्वयनय् वनी धकाः धयादी धुंकाः मन्त्री श्रेष्ठं ऐनय् दुगु व्यवस्था कथं हे थः न्ह्याः वनेगु बचं बियादीगु खः ।  विज्ञ पुचः व प्रतिष्ठान गठनया नितिं सम्वन्धि पक्षलिसे थनिनिसें हे सहलह ब्याका थः वनेगु जुइ धकाः तकं बागमती प्रदेश संस्कृति तथा पर्यटन मन्त्री सुरेश श्रेष्ठं धयादीगु खः ।

 मन्त्री श्रेष्ठयात भिंतुना पौ नं लःल्हाःगु उगु ज्याझ्वलय् नेवाः देय् दबू स्वनिगः विशेष प्रदेश समितिया मूछ्याञ्जे हरिबहादुर श्रेष्ठ, सचिवालय दुजः कृष्ण प्रजापति, ख्वप जिल्लाया नायः नरेश नेवाः, ख्वप नगरया नायः कृष्ण प्रसाद प्रजापति, न्वकू रामचन्द्र प्रजापती, छ्याञ्जे विश्वराम लागे, नेवाः मिसा दबू जिल्ला नायः सरिता दुवाल, मिसा दबू जिल्ला नगर समितिया नायः सुनिता कर्माचार्य, अन्जना सिजःख्व, सरिता ज्ञांमदु, सिवराम दुवाल नं झायादीगु खः ।

बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताः उलेज्या

 येँ ।   बहुप्रतिक्षित बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताः छगू ज्याझ्वः दथ्वी उलेज्या जुल ।  



कीपूया धुंआजु (बाघभैरव)या गुनय् उलेज्या जूगु ज्याझ्वःया पाहाँ कीपू वडा नंं १ वडा अध्यक्ष इच्छाकुमार महर्जनं ज्याझ्वः ब्वति कयादिइपिं सकलसित लसकुश देछानादिल । अथेहें गुँदेय दापा खलकं सुमंगल धुन थानालिसें मूपाहाँ बाग्मती प्रदेश सांसद तथा पूर्वमन्त्री पुकार महर्जन व विशेष पाहाँ कीपू नगरपालिकाया मेयर कृष्णमान डंगोलं त्वाः देवाय् मतः च्याकाः व  बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताय् तुयूगु कापतं भुनातःगुलिं ह्याउँगु रिवन चानाः ज्याझ्वः उलेज्या यानाः दिल ।   ज्याझ्वःया पाहाँ इतिहासबिद्लिसें संस्कृतिबिद् प्रयागमान प्रधानं थौं जित तसकं लसता भय्बिल  झीसं बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीयात हनाः च्वना, वय्क कीपूया सान खः ।   


                 कीर्तिलक्ष्मीया बारेय् प्रचार प्रसार यानाः अर्थतन्त्र सुधार यायेज्यू पुर्वमन्त्री पुकार महर्जन     


 ‘इतिहासय् जक मदु किपूमि व  गोर्खालीदथ्वी प्यक्वः खुशी ल्वापू जुगूलिं  निक्वः खुशि बांमल्याक बुकाः बिल । सुनाः बुकल रु कालुपाण्डेया छ्यो सुना ध्यन रु पृथ्वीनारायणया किजाः   सुरप्रतापया मिखा सुनां तछ्रयाना बिल रु, स्वघौ तक्क  युद्धय् कीपुलिं दुहां वना  षड्यन्त्रपुर्वक युद्वय् सु ल्वात रु छम्ह मिजंया भेषय् सु ल्वाःगु सिइखतं  गोर्खामि सेनापाखें  बलात्कारबन्दिया हत्या जुइ धुंकाः इमिगु  इज्जत वनेगु जुल ।   सेनापाखें छम्ह  हत्या जुवन  धयागु  प्रचार जुयाः बांमल्याक लिच्वः लाइगुलिं ग्याचिकु यानाः बीरंगना  कीर्तिलक्ष्मीया  नां हे पित महयेगु ज्याः जुल ।  अझ छुंनं सपूmतिइ व  शासक बर्गया  इतिहासय् मदयेकीगु ज्याः जुल ।  

 बीरंगना कीर्तिलक्ष्मी कीपूमि जनतां थःगु  स्याःगु घांयात अनुभव यासें वहे सः यात  गुलिं  विद्वानतय्सं छधाः प्याखः  ९नाटक०, संकिपाः, इतिहास अनुरूप व उपन्यासय् रुपय् न्ह्यः ब्वयादिल । वहे कथं अनुरूप बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया मुर्ति  हे दयेकाः तयेमाःगु धापूयात न्ह्यज्याका वनाः बले थौं बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया म्ह छम्हया झ्वाताः पलिस्था यानाः धस्वाके ताः लागुलिं वय्कलं लसतां प्वंकादिल ।   कीर्तिलक्ष्मी निर्माण उपभोक्ता समितिया नायो  शुद्वरत्न महर्जनं सकलसिगु सहमति कथं कीपुलिइ गोर्खामितलिसें युद्व जूगु थासय् पलिस्था यायेमाःगु लिधंसाय् बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताः दयेकाः पलिस्था यानाःगु धापू तयादिल ।  आ हानं  कीपूलिं दुहां वइगु ल्याबोटरी  स्कुलय्  पलिस्था थ्वसिबें नं तधिकः जूगु झ्वाताः पलिस्था यायेत सकलसिनं कुतः यायेमाःगुलिसें किपू देय् दुहांवइगु दक्को  झिंनिगू ध्वाखाय् बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया चिं कथं हानं  झवताः पलिस्था यायेमाःगु लुमंकाः दिल ।   वय्कलं बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वाताः जेठ १५ गते दयेके ताः लाकेमाः माःगु प्रावधान कथं ज्याः जूगुलिसें  जेठ २२ गते अर्थात कालुपाण्डेयात स्याःगु दिनसं किपूमि त्यागु दिनसं पलिस्था यायेमाःगु व्यवस्थापन समितिया निर्णय कथं शिला पत्रय् उगु निर्णय दुथ्याकाःगु  खँ कनादिल । अथेहे  बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया  प्रमाणया लिधंसाय्  यलया लाय्कूया   मुल चुकय् नेपाल सम्बत ८८२ पृथ्वीनारायण शाहं स्वनिगः  हमलाया झ्वलय्  मल्ल राजापिं  छप्पं मजूगु इलय् ख्वपया जुजु रन्जित मल्लयात येँया मुं जुजु नालातःगु इलय्  उगु थासय्  साक्षीया रुपय् कीर्तिलक्ष्मीया अभिलेख उगु थासय् दुगु न्ह्यथनादिल । उगु  अभिलेखय् धनवन्तकाजी, धवन्तया काय् व  कीर्तिलक्ष्मी भारो नां दुगु लिधंसाय् काल्पनिक पात्र मखुगु धकाः खँ ध्वाथ्वीइकादिल । 

  मेम्ह पाहाँ  किपू वडा नं। १० या वडा अध्यक्ष नरेश महर्जनं इतिहास धयागु खँ  ब्वना, स्वयाः जक सिइकेपैगु जुयाः किपूमित धात्थे हे बीर खः । थीथी क्षेत्रय् मूवंगु भूमिका म्हितादगिु धयादिल । किपूमिया मिजं जक मखु मिसापिंनं उलि हे बीर धयागु खँ  इतिहासं न्वँ वानाच्वंगु दु । उगु बीरगंना  कीर्तिलक्ष्मीया झ्वातां झल्कय् यानाः च्वष्ंगु सकल किपुमि तःता केहेँपिनिगु नितिं  गौरव  जूगु न्ह्य थनादिल । वइगुदिनसं किपूया थपु यायेगु ज्याय् माकथं राजनैतिक उथलपुथलय् व थीथी कृयाकलपाय् बीरंगना कीर्तिलक्ष्मी जुयाः सकल मिसात दनेगु आशा यानादिल ।       

विशेष पाहाँ किपूया मेयर कृष्णमान डंगोलं ‘ किपूया इतिहास नाप जक मखु देय्याहे इतिहासलिसें स्वानाच्वंगु  ग्वाः पूखु उत्खन्न यायेत  १० लख बजेट फ्यानातयागु लिसें किपूया संस्कृति, सम्पदा व  इतिहासलिसें स्वानाच्वंगु ल्होनेज्याः यात धाःसा जक किपू  खुल्ला संग्राहलय  जुइगु धापू तयादिल । अथेहे  वय्कलं  विदेशीत  थन झीथाय्  चाः ह्यूवइबले झीके दुगु  पुर्खाया सम्पत्ति सम्पदात  हे स्वझाइगुलिं न्ह्यनावनाच्वंगु सम्पदात  ल्होनेज्याय्  ग्वाहालि बियाच्वनेगु बचं प्वंकादिल ।   अथेहे पृथ्वीनारायणं किपूमिनाप  युद्धय् हमला ३ खुशी तक्क बूगुलिं तं म्वयेकाः  बदला कायेत थनया  इतिहास हूया छ्वयेगु ज्याः जूगुलिं  आः  पुलांगु  इतिहास दक्को जानाः  सकारात्मक विचाः यानाः  न्ह्यावन धाःसा असम्भव धयागु छुं मदुगु   धयादिल । थनया  नारां देगः दयेकेज्याः ज्याः नितिं  पुलांगु संरचनाय् दय्केते  नगरपालिकां ३५ लख बजेट फ्यानाः ज्याः जुयाच्वंगुलिं हानं बजेट मगानाः  थुगुसिं बजेट ५० लख बजेट फ्यानातयागुलिं नं छुं  बजेट मगात धाःसा हान तनाः बिइगु धापू तयादिल । 

  उगु ज्याझ्वःया मूपाहाँ  पुर्व संस्कृति तथा पयर्टनमन्त्री पुकार महर्जनं पृथ्वीनारायण शाहं किपू त्याके मफया मानव अधिकार अःखः किपू कब्जा यानाः काःगु खः । उबले ल्वानादिइपिं झी पुर्खा हे खः, नेतृत्व मयासे  युद्व जुइहे मखु । थुपाय्सिकं  झिनिदँ ताः इ तक्क युद्वया नेतृत्व कीर्तिलक्ष्मीं बीरता क्यनाः  विपक्षी गोर्खामि सेनानाप थःगु ज्यानया चिउता मतसें बीरता क्यनादिगु गौरवपूर्ण इतिहासया खँय् हलि न्यंकभन  प्रचारप्रसार यात धाःसा दक्को अजु चाइगुलिं झीसं तु न्ह्यःने हयाः  पर्यटकपिं दुहां वयेकेगु ज्याः यात धासा झीगु आर्थिक सुधार जुइगु धापू तयादिल ।

कीर्तिलक्ष्मीया  स्थापना दिवसया रुपय् हनेज्या यासा जक वय्क अमर जुइ  कजि नजराम महर्जन 

ज्याझ्वया कजि  नजराम महर्जनं बीरंगना कीर्तिलक्ष्मी काल्पनिक खः थ्व पलिस्था यायेमज्यू धकाः विराेध जूगुलि  झ्वाताः तय्त लिवावंगु व थी थी पंग दंसान किपूया    इतिहास, गौरव जूगुलिं झ्वताः पलिस्था यायेमाः धयादिगुलिं मन्त्री पुकार महर्जनं  १५ लाख बजेट फ्यानादिगु जुल  ।

 थाैं झीसं   बीरंगना कीर्तिलक्ष्मीया झ्वताया उलेज्या जक यानाः मज्यू वय्कयात अमर यायेत कीर्तिलक्ष्मीया  स्थापना दिवसया रुपय् हनेत  बीरंगना कीर्तिलक्ष्मी प्रतिमा व्यवस्थापन समिति दयेका  आर्थिक व्यवस्थापन यायेमाःगु खँय्  ध्यानाकर्षण यानादिल ।  

साउनया दकले लिपांगु दिं जूगु उगु ज्याझ्वसं  किपूया वडा ८ अध्यक्ष पाहाकथं झायादिगु ज्याझ्वलय् सम्पदाप्रेमीलिसें ज्याझ्व: न्ह्याकामि   बुद्ध महर्जनं किपू  नगर जुल धासा सकल जनप्रतिनिधि जक मखु किपुमिपिनिगु नीति बांलाईगु धकाः नुगः तयादिल ।

Sunday, August 31, 2025

येँया दक्षिण पश्चिम लागाया गुथिया प्रतिनिधिपिं दुथ्याका संस्कृति सम्वन्धि तःजिक प्रशिक्षण

 किपू । भदाै १५ गते सांस्कृतिक सम्पदा संरक्षण नागरिक मञ्चया ग्वसलाय् भदा‌ै १४ गते शनिवाः किपूया ससः त्वालय् सांस्कृतिक सम्पदा संरक्षण व सम्वद्र्धन सम्वन्धि चेतनामुलक प्रशिक्षण ज्याझ्वः तःजिक क्वचाःगु दु । 



ऐतिहासिक नेपाःगाःया दक्षिण पश्चिम लागाया नेवाः वस्तीया आदिवासी नेवाःया प्रथाजनित संस्था गुथिया प्रथिनिधिपिं मुक्कं याना थ्यंमथ्यं सच्छिम्हेस्यां ब्वति कायादीगु खः । फँपिनिसें थक्वाः तक अर्थात किपू नगरपालिका, दक्षिणकाली नगरपालिका व चन्द्रागिरी नगरपालिकाया नेवाः वस्तीया गुथिाया प्रतिनिधिपिन्सं ब्वति कयादीगु खः ।  

उगु ज्याझ्वलय् नेवाः संस्कृति, गुथि प्रणाली नापं नेवाः संस्कृति नाप स्वापू दुपिं थीथी पक्षयापिन्सं थःथःगु प्रस्तुति यानादीगु खः ।  ज्याझ्वलय् संस्कृति, पयंटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयया डा. सरेश सुस श्रेष्ठं मन्त्रालय व संस्कृति, पुरातत्व विभागया महानिर्देशक सौभाग्य प्रधानाङं पुरातत्व विभाग व सम्पदा, गुठी संस्थानया आर्किटेक सालिकराम सुवेदीं गुठी संस्थानपाखें याना वयाच्वंगु ज्या,बरिष्ठ इन्जिनियर तथा ललितपुर संस्कृति सम्वद्र्धन केन्द्रया नायः बदनदाद न्याँछ्यं नं बागमती सभ्यतायात कया थःगु प्रस्तूति यानादीगु खः । अथे हे किपू नगरपालिकाया पुलांम्ह मेयर रमेश महर्जनं नेवाः संस्कृति व स्थानीय सरकारया बारे थःगु बिचाः प्वंकादीगु खः । 

अथे हे उप प्रा.ा डा. बज्रमुनि बज्राचार्यपाखें नेवाः संस्कृतिया बारे, थक्वाःया अभियन्ता नापं संस्कृतिकःमि शान्तप्रकाश श्रेष्ठं थक्वःया संस्कृतिया बारे, बलम्बुया पुजारी राजुराज राजोपाध्ययपाखें बःखु संस्कृतिया बारे अथे हे संस्कृतिविद् प्रयागमान प्रधानं किपूया संस्कृतिया बारे थःगु प्रस्तूति यानादीगु खः । 

 उगु हे कथं अधिवक्ता नापं अभियन्ता नरेश श्रेष्ठं नेवाः सांस्कृतिक अधिकारया सवालय् कानुन, फँपिया संस्कृतिकःमि सुरेन्द्र मानन्धरं फँपिया संस्कृति, पत्रकार नापं अभियन्ता श्रीकृष्ण महर्जनं न्हय्गां जात्रा व आदिवासी नेवाः समुदायया प्रथाजन्य संस्था गुथिया बारे प्रस्तूत यानादीगु खः । थुगु संस्थापाखें यल व ख्वप लागाय् नं थुगु हे कथंया ज्याझ्वः याये धुकूगु दुसा आ याकनं हे येँ लागाय् नं याइगु जूगु दु ।